Τίτλος πρωτοτύπου: The Moor's last sigh

"Η ιστορία μου είναι η ιστορία της πτώσης ενός αριστοκράτη, εμένα, του Μοράες Ζογκόιμπι, του αποκαλούμενου Μαυριτανού. Εμένα, που υπήρξα ο μοναδικός κληρονόμος της τεράστιας επιχείρησης μπαχαρικών της δυναστείας του Κοτσίν. Είναι η ιστορία της καταστροφής μου από την ίδια τη μητέρα μου, την Αουρόρα, που υπήρξε η μεγαλύτερη καλλιτέχνις της εποχής της".
Η Αουρόρα, πανέμορφη σαν τη ροδοδάχτυλη αυγή, ερωτεύεται κεραυνοβόλα τον Αβραάμ και τον οδηγεί στον υμέναιο ενώπιον του Θεού αλλά όχι και ενώπιον των ανθρώπων. Αποκτούν τρεις κόρες και ένα μονάκριβο γιο, τον Μαυριτανό (Μουρ), συνεχιστή της δυναστείας, το αγαπημένο παιδί της Αουρόρα που είναι περίφημη στην Ινδία για τα πλούτη της, την εκπληκτική ομορφιά της και το μοναδικό ταλέντο της στη ζωγραφική. Η βαθιά αγάπη που τρέφει η Αουρόρα για το γιο της θα αποβεί μοιραία για όλη την οικογένεια. Το τελευταίο και καλύτερο μυθιστόρημα του Σαλμάν Ρούσντι είναι ένας αριστουργηματικός, ένας τεράστιος πίνακας ζωγραφικής, που στον καμβά του αποτυπώνεται το ανθρώπινο μεγαλείο και η αχρειότητα. Είναι ένα έπος, ένα ρομαντικό ποίημα, ένα μαγικό παραμύθι, είναι όλα αυτά μαζί και κάτι ακόμη πιο σημαντικό, ένα μήνυμα προς τον άνθρωπο. Μία είναι η μεγάλη αξία της ζωής: η Αγάπη, η μόνη του ανθρώπου παραμυθία. "Ο τελευταίος στεναγμός του Μαυριτανού" είναι η ιστορία μιας οικογένειας, που εκτείνεται σε δύο αιώνες, μια ιστορία για τον έρωτα και το χρήμα, την τέχνη και την εξουσία, τα όνειρα και τις χαμένες ευκαιρίες. "Ήθελα να ξαναγράψω για τη Βομβάη", σημειώνει ο Ρούσντι. "Όχι αυτήν των παιδικών μου χρόνων, του '50 και του '60 που περιγράφω στο μυθιστόρημά μου "Τα παιδιά του μεσονυχτίου", γιατί αυτήν την κατέστρεψαν. Αλλά για τη σημερινή Βομβάη, με τους ουρανοξύστες και τον τεράστιο πληθυσμό. Ήθελα όμως να γράψω και για την ινδική ζωγραφική. Ήθελα έναν κεντρικό ήρωα ζωγράφο - πράγμα που σπανίζει στη λογοτεχνία - και που μου έδωσε τα "κλειδιά" για να μιλήσω για δυο αλήθειες. Για τον πίνακα που είναι κρυμμένος κάτω από έναν άλλο πίνακα ζωγραφικής. Για όσα είναι κρυμμένα πίσω από άλλα. Αυτό δηλαδή που θέλω να πω με το βιβλίο μου δεν είναι ότι η αλήθεια είναι πάντα κρυμμένη, αλλά ότι υπάρχουν δύο αλήθειες. Αυτή μέσα στην οποία ζούμε και εκείνη που παραμένει κρυφή. Και είναι και οι δυο πραγματικές. Όπως οι κόσμοι του βιβλίου μου. Στην επιφάνεια ένας διαυγής και αισθησιακός κόσμος και από κάτω ένας πολύ πιο σκοτεινός".

Ευρωπαϊκό Αριστείον Λογοτεχνίας 1996